Armoede

We kunnen ons niet echt een voorstelling maken van wat armoede is. Ja, je hebt te weinig geld, maar wat is te weinig? Armoede is relatief. In het ene land ben je met hetzelfde bedrag rijk, terwijl je in een ander land arm zou zijn. In Nederland heb ik het niet breed, terwijl ik hier stinkend rijk ben, om maar een voorbeeld te noemen.
Daarnaast is het ook vaak is het een kwestie van prioriteiten stellen. Zo wordt er hier in de regio waanzinnig veel gezopen. Overigens in heel (niet islamitisch) Afrika, als je de vele studies moet geloven. Mannen besteden een onevenredig groot deel van het huishoudgeld aan alcohol en sigaretten. Ik heb hier al vaak gedacht dat ze ook een nieuwe broek of schoenen voor hun kinderen zouden kunnen kopen in plaats van de hele dag in de kroeg te zitten.

Onze lasser, Isaï, gaat ons verlaten; hij heeft een concours gewonnen om een opleiding tot onderwijzer te volgen en dan ambtenaar te worden. Dat is natuurlijk prachtig voor hem, maar wel jammer voor ons. Isaï is een uiterst voorkomende, eerlijke en oprechte man en nog leuk en grappig ook. Hij heeft ruim vijf jaar bij ons gewerkt en zich altijd uiterst contentieus van zijn taken gekweten. Alle ramen, deuren, dakconstructies en wat dies meer zij heeft hij met zijn leerlingetjes gemaakt.
Nu Isaï weggaat en ik geen opvolger voor hem zal aannemen nu we met de school beginnen, kunnen ook zijn twee leerlingetjes niet langer hier blijven. Ze hebben weliswaar een aantal jaren in de opleiding gezeten, maar zijn nog lang geen volleerde lassers. Vooral het rekenwerk blijft lastig. Ik heb ze daarom voorgesteld om zich voor de school aan te melden, dan hebben ze over vier jaar een keurig diploma en kunnen ze zelf een bedrijf beginnen of voor een goed salaris bij een baas gaan werken. Ook in Burkina Faso zijn de salarissen voor gekwalificeerde werknemers vele malen hoger dan in het inofficiële circuit.

Daar beide leerlingetjes uit hetzelfde dorp komen als Isaï heb ik hem gevraagd met de ouders te gaan praten en ze te overtuigen om hun zonen bij ons op school aan te melden. Zo gezegd, zo gedaan. Nou blijkt een van de leerlingetjes, Emanuel, een halve wees te zijn. Zijn vader is vorig jaar bij een meningsverschil doodgeslagen door zijn buurman. Zijn moeder verdient haar schamele geld met dolo brouwen, hetgeen uiterst marginaal is. Het zal uiterst moeilijk, zo niet onmogelijk, zijn voor haar om de €90 schoolgeld bij elkaar te scharrelen. €90 is gemiddeld de helft vergeleken met de andere scholen voor technisch onderwijs in Burkina, maar dan nog is het voor een alleenstaand boerinnetje een godsvermogen. Naast het schoolgeld moeten er natuurlijk ook nog schriftjes, pennen en een schooluniform gekocht moeten worden.

De ouders van Leger, het tweede leerlingetje zijn hier gisteren op kantoor geweest om de zaak te bespreken. Nou blijken ze net zijn jongere zusje aangemeld te hebben voor de middelbare school in Dédougou. Daar Dédougou hier op ca 10 km afstand ligt, heeft dat meisje een fiets nodig. Het schoolgeld en de fiets voor het jongere zusje hebben het spaargeld van de ouders opgesoupeerd. Er is geen geld meer voor Leger. Ze zeiden nog wel dat als ik het eerder tegen ze gezegd had, ze de voorkeur aan de opleiding van Leger hadden gegeven, maar daar kan ik het natuurlijk niet mee eens zijn; de jongens wel naar school en de meisjes niet.

Wat nu te doen? Het is toch doodzonde om die twee zomaar te laten gaan, alleen maar omdat ze uit een arm gezin komen. Dat kon ik niet over mijn hart verkrijgen. Ik heb daarom een soort beurssysteem ingesteld voor diegenen die écht te arm zijn om de vier jaar het schoolgeld te betalen. De beurs zal dan aan het einde van de opleiding, als ze een diploma hebben en “het grote geld” gaan verdienen, wel terugbetaald moeten worden. Ik heb ook dankzij een volledige beurs mijn opleiding kunnen doen en heb daarna jaren lang die beurs af moeten betalen. Onderwijs is nu eenmaal een investering.

Het moet toch mogelijk zijn om fondsen te vinden in Nederland die dit initiatief ondersteunen. Als iemand nu al suggesties heeft, hoor ik die graag. We zullen alleen wel uiterst voorzichtig moeten zijn met die beurzen, want anders komt iedereen aankloppen!

Over een maand ben ik weer terug. Ik heb vorige week de knoop doorgehakt: 22 oktober vlieg ik terug. De school gaat 1 oktober open, dan nog drie weken aankijken of er geen rampen ontstaan – en dan eindelijk terug naar Amsterdam.

Groetjes.